Skarb Średzki. Czasy wielkiej zarazy
[wystawa czasowa]


6 października 2020 – 31 marca  2021

Kurator wystawy: Jacek Witecki


Tradycyjnie przez trzy ostatnie miesiące roku prezentowany jest w Muzeum Narodowym we Wrocławiu Skarb Średzki.

Skarb Średzki, odnaleziony przypadkowo w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku w położonej w pobliżu Wrocławia Środzie Śląskiej, uważany jest za jedno z najważniejszych odkryć tego rodzaju w Europie. Zespół średniowiecznych złotych klejnotów koronnych, pochodzących ze skarbca królów czeskich władających wówczas Śląskiem, zawiera między innymi ślubną koronę kobiecą z początku XIV w., cesarską zaponę z XIII w., kilka tysięcy srebrnych i złotych monet oraz inne bezcenne zabytkowe precjoza oddane w zastaw średzkiemu bankierowi przez Karola IV, króla Czech i późniejszego cesarza Rzeszy Niemieckiej.

Fot. A. Podstawka

Historia ukrycia skarbu przenosi odbiorców w jeden z najbardziej dramatycznych okresów w dziejach Europy. We wrześniu 1347 r. dwanaście genueńskich statków handlowych płynących z Konstantynopola na Sycylię zawinęło do portu w Mesynie. Wkrótce po ich przybyciu odnotowano pierwsze zachorowania na przywleczoną z rejonu Morza Czarnego śmiertelną chorobę, dżumę dymieniczą. Zaraza nazwana „czarną śmiercią” lub „wielką plagą” ogarnęła w ciągu czterech lat obszar niemal całej Europy, zabijając trudną dziś do oszacowania liczbę jej mieszkańców. Populacja kontynentu zmniejszyła się o ponad jedną trzecią, a wiele opustoszałych miast nigdy nie odzyskało już dawnej świetności.

Nie znając natury choroby, widziano w niej karę za grzechy, sprawców zaś szukano wśród społeczności diaspory żydowskiej, którą oskarżano o trucicielstwo wymierzone przeciwko chrześcijanom. Masowe eksterminacje gmin żydowskich przetoczyły się przez Europę, sięgając także Śląska, choć przypadków dżumy tu nie odnotowano. Masowo ukrywano wówczas dobra i majątki, licząc na ich odzyskanie po ustaniu prześladowań. Wiele skarbów miało jednak pozostać ukrytych na wieki, a słynne znalezisko ze Środy Śląskiej jest jednym z najważniejszych tak zwanych skarbów czasu „czarnej śmierci”.

Więcej wpisów:
— Zabytki złotnicze Skarbu Średzkiego ➸
— Średzkie klejnoty po trzydziestu latach ➸
— Intrygujące I: Korona średzka i zagadka zielonych kamieni ➸
— Intrygujące II: Tajemnice średzkiej korony ➸

 

print