Jan Jaromir Aleksiun. Wycinki, przecinki, zaimki…

4 marca – 19 kwietnia 2015

Kuratorka: dr Barbara Banaś

Kameralny pokaz prac znanego wrocławskiego artysty Jana Jaromira Aleksiuna. Wśród pokazywanych dzieł znajdą się zarówno te najwcześniejsze, wykonane techniką linorytu, jak najnowsze, kreowane przy użyciu narzędzi komputerowych.

Jan Jaromir Aleksiun zapisał się w polskiej historii sztuki jako znakomity plakacista, a fascynacja tym medium ma swój początek jeszcze w czasach młodzieńczych, kiedy to z niecierpliwością wyczekiwał filmowych nowinek objazdowego kina obwieszczanych barwnymi plakatami. Film, kino – jak przyznaje sam artysta – mogłyby być, gdyby podjął inną decyzję, przestrzenią jego zawodowej aktywności. Myślenie filmowym językiem daje się zresztą często zauważyć w jego realizacjach, choćby w specyficznym zamrożeniu narracji, które uruchamia wyobraźnię odbiorcy.

Świat Aleksiuna pozornie tylko łatwo poddaje się opisowi – jest w swej różnorodności przebogaty. Raz twórca operuje oszczędnie wprowadzanymi w wizualną przestrzeń obiektami, raz atakuje mnogością detali i artefaktów. Wymaga od odbiorcy skupienia, choć jednocześnie potrafi go angażować już od pierwszego spotkania.

Tym, co wydaje się wspólne dla prac artysty, jest towarzysząca im aura odautorskiego dystansu i ironii. Nawet to, co podane w sposób bezpośredni, staje się metaforycznym obrazem. Balansowanie na granicy realności i iluzji jest wzmacniane malarskimi efektami oryginalnej techniki Aleksiuna, który w wieloetapowym procesie nakładania, zmywania, utrwalania tempery uzyskiwał subtelną warstwę malarską o intrygującej, rozedrganej wewnętrznej strukturze. Ten klimat można odnaleźć także w najnowszych pracach, w których metodą kolażu buduje pasjonujące wizualnie opowieści.

 
Komentatorzy twórczości Aleksiuna wielokrotnie zwracali uwagę na wyostrzony zmysł artysty do rejestrowania codziennych zdarzeń i ukazywania ich w wypreparowanej z pospolitego zgiełku ramie. Podkreślali ciepły stosunek do człowieka, jego słabości i rozterek świadczących o jego kondycji i postawie wobec świata; umiejętność budowania poetyckiego przekazu współczesnym językiem, czasem wspartego semantycznymi zabawami obrazem, za pomocą którego twórca prowadzi intelektualno-formalną grę z historyczną spuścizną i współczesnym popkulturowym miszmaszem.

Jan Jaromir Aleksiun, z cyklu „Motyw dalekowschodni” – Odpoczytnek ronina, 2011

Jan Jaromir Aleksiun (ur. 1940 w Nowej Wilejce na Litwie). W 1966 r. ukończył studia w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Związany z macierzystą uczelnią od 1969 r., wieloletni kierownik Pracowni Projektowania Graficznego; dziekan Wydziału Grafiki w latach 1999-2005; rektor wrocławskiej uczelni plastycznej w latach 1981-1982. Znakomity grafik i projektant plakatów wyróżniany wieloma nagrodami na prestiżowych wystawach i konkursach. Uhonorowany złotym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2006).
Tekst: dr Barbara Banaś

Jan Jaromir Aleksiun, Nożyczki, papier, kamień, 2012


Jan Jaromir Aleksiun, Chwytanie pioruna w parafii Nowa Wola (przy domu Pana Genadiusza), 2012

print